Leesclub ‘Mr. Nobody’ – Catherine Steadman

Met een woord van dank aan Anita As, Marieke da Conceicao, Astrid Koelma, Elise Prins-Kleuskens en Jaimy Smeets voor hun energieke deelname aan de leesclub. Karin Teirlynck (Perfecte Buren), bedankt voor de ondersteuning.
Over de auteur
Mr. Nobody is het tweede boek van actrice Catherine Steadman. Zij is bij ons beter bekend als Mabel Lane Fox, de liefdesrivale van Lady Mary Crawley in Downton Abbey. Ze is getrouwd met Ross Armstrong, acteur in Mr. Selfridge en ook auteur. Haar debuut Something in the water, vertaald als De duik heeft de interesse getrokken van Oscar-winnares Reese Witherspoon en haar productiemaatschappij is momenteel bezig met de bewerking voor het witte doek. De inspiratie voor het verhaal van Mr. Nobody kreeg Steadman door een klein krantenartikel jaren geleden.
Het boek
Mr. Nobody is de naam die de onbekende man krijgt van de pers, als hij half bewusteloos en met een open hoofdwond wordt gevonden op het Engelse strand. Hij weet niet mee wie hij is, hij praat niet en zelfs de labels zijn uit zijn kleding geknipt. De pers speculeren erop los wie hij zou kunnen zijn. Een vluchteling, een terrorist, een spion of… Alles passeert wel de revue.
Neuropsychiater Emma Lewis heeft theorieën die de gevestigde orde niet helemaal op prijs stelt. Maar ze is wel een innovator op het gebied van retrograde geheugenverlies en dan met name een zeer zeldzame versie ervan, een fugue uitsluitend veroorzaakt door psychische trauma. Als dokter Richard Groves, haar idool en gerenommeerde wetenschapper haar belt met de interessante casus van Mr. Nobody, kan zij deze kans om haar carrière te bevorderen en naam te maken niet laten liggen. Dat zij daarvoor terug naar de kust moet gaan waar zij veertien jaar geleden met alle haast en spoed is vertrokken na een traumatische ervaring, moet dan maar.
Het vreemde aan deze zaak is dat van hogerhand de beslissingen komen. Alles is op een ‘need to know’ basis. Wie is ‘van hogerhand’? Waarom worden kosten noch moeite gespaard om vast te stellen wie deze onbekende man is? Waarom willen ze graag weten of hij een fraudeur is en doet alsof hij niets meer weet? De aandacht die de zaak van de pers krijgt, is overweldigend. Waarom zijn ze zo geïnteresseerd in een naamloze gestrande man? Is het komkommertijd? Of is de vrees voor het onbekende zodanig dat elk poepje en scheetje in de krant moet?
Mr. Nobody weet dat hij een belangrijke missie heeft om haar te vinden en dat hij de zaak niet mag verkloten. Maar wie is ‘haar’ en welke ‘zaak’ is dat? Hij vertrouwt alleen maar een verpleegster in het ziekenhuis, Rhoda, die tegen normaal protocol in aan hem als vaste verpleegkundige wordt toegewezen. Ze weet met hem op een eenvoudige manier te communiceren en lijkt hem te begrijpen. Waarom heeft ze het gevoel dat hij weet wat er vijf weken geleden met haar in het park is gebeurd? Alleen de politie weet het, zelfs haar familie en vrienden niet! Ze geeft hem een nieuwe naam, Matthew, ‘godsgeschenk’.
Als Emma Matthew ontmoet, schrikt ze. Hij doet haar aan iemand denken die al veertien jaar dood is. Dat kan toch niet? Maar hoe weet hij anders haar geheim? Wat volgt is spanning, ontmoetingen met oude bekenden en nieuwe vijanden.
De cover
Jaimy: ‘Een mooie overloop van kleuren, die springen er echt meteen uit. En dan die eenzame man, onze Mr. Nobody? Ik zou hem zeker oppakken in de winkel en de achterkant lezen.’
Marieke: ‘De kleuren zijn niet helemaal mijn ding maar de cover oogt mysterieus en dus ben ik wel benieuwd naar het verhaal. Ik vind het erg leuk dat de binnenkant van de cover ook bedrukt is. Is toch eens wat anders.’
Anita: ‘Een eenzame figuur op het strand, onherkenbaar, het zou iedereen kunnen zijn. Er straalt zoveel eenzaamheid van de cover af. En die figuur, komt die naar de lezer toe of gaat die juist steeds verder weg om uiteindelijk te verdwijnen in de zee?’
Elise: ‘De cover is alarmerend. IJselijk blauw met brandend oranje. Dit boek schreeuwt: “pas op!” Zeker de donkere figuur die je alleen achterlaat op het strand. Ik lees niet zo vaak thrillers. Ik vind het leuk dat er niet over moord of wat dan ook gesproken wordt. De tekst is mysterieus en daardoor kan het verhaal in je gedachten nog alle kanten op gaan.’
Astrid: ‘De cover is het eerste waar ik naar kijk bij het lenen of kopen van een boek. De nog onbekende, loopt hij naar het licht, hoop in de toekomst of trekt de donkerte hem terug? Ondanks dat ik nog niks heb gelezen van Catherine Steadman zijn mijn verwachtingen hoog. Ik zou het boek zeker kopen.’
Liliën: ‘Ik vind de cover spannend. Ik had hem naakt gemaakt, een silhouet. Dan was hij echt Mr. Nobody met helemaal geen hint van wie hij is of was. Kleding kan een clou zijn. Wat mij wel intrigeert, is dat de schrijver in Downton Abbey heeft gespeeld. Dat staat voor mij gelijk aan kwaliteit.’
De verwachtingen en het oordeel
Elise: ‘Ik vind het geen doorsnee thriller, maar zeker wel meer thriller dan roman. Een onheilspellend boek zoals de kaft al doet vermoeden. Het kleurgebruik, ijzig blauw met vlammend oranje, en een eenzame figuur die van je weg (of op je af?) loopt. Vooraf is niet duidelijk in welke mate of op welke manier dit boek onheilspellend is. Je weet dat dit niet goed af kan lopen, maar hoe dan? Wat gaat er verkeerd?
Tot op het eind heeft dit boek mij verrast. Het is geen whodunnit thriller, waarbij een detective op zoek is naar een moordenaar. Het is een psychologische thriller met daadwerkelijk interessante achtergronden in de neurologie en psychologie. Zou auteur Catherine Steadman hiermee persoonlijke ervaring hebben? Die zal ze in elk geval niet tijdens haar eigen carrière als actrice opgedaan hebben.
Mr. Nobody heeft van mij 4 van de 5 sterren gekregen. Een goed geïnformeerde psychologische thriller, met daarin een hoofdpersoon in de vorm van Matthew die telkens wisselt tussen vriendelijk, betrouwbaar en doodeng. Zelfs na het lezen van de laatste pagina weet je het nog niet. Was deze man nu goed, of in- en inslecht?’
Jaimy: ‘Ik vond de spanning en het verloop wel echt thriller-waardig. De hoofdstukken wisselen zich hoofdzakelijk af tussen Emma en de man. Zo krijgen we niet alleen een goede inkijk in de behandeling, maar leven we ook mee in Emma’s strijd tegen haar verleden en de strijd van de man om te onderzoeken wie hij is. De man lijkt Emma zelfs te herkennen, wat niet alleen veiligheidsrisico’s met zich meebrengt, maar ook tot een aparte verstandhouding leidt tussen dokter en patiënt.
Het verhaal is heel spannend en zuigt je erin mee vanaf het eerste hoofdstuk. In het begin is het een grote vraag waar het verhaal heen gaat. Doet de man alsof, of lijdt hij daadwerkelijk aan geheugenverlies? En waarom is juist Emma deze patiënt toegewezen? En waarom hier, in Norfolk?
Op het einde stijgt de spanning tot een climax waarin het plot nog een aantal verrassende wendingen krijgt.
Mr. Nobody is een verrassend spannende thriller die niet alleen ontzettend origineel is, maar ook heel interessant is omtrent de medische aspecten van het onderzoek. Niets is wat het lijkt en zelfs als de medische feiten op een rijtje staan, blijft het gevoel er anders over te denken. 4 sterren waard’
Marieke: ‘Ik zou het toch een thriller noemen. Je hebt de thrillers waarbij de spanning te snijden is, en je hebt er die het van de psychologische spanning of het mysterie moeten hebben. Hier was het meer een mysterie dat ontrafeld moet worden en daar zit de spanning dan in. Het verhaal begint mysterieus en heeft veel potentieel voor een spannende thriller. Er is weliswaar een erg lange aanloop en veel medische achtergrond over de aandoening waaraan men denkt dat de patiënt lijdt. Voor de ene wellicht erg interessant, voor de andere is het toch enorm gedetailleerd. Voor mij nam dit de spanning deels weg uit het verhaal, omdat je op sommige momenten heel veel info krijgt. Het tweede deel van het verhaal is echter wel spannender. En dit deel leest dan ook een stuk vlotter.
De hoofdstukken worden afwisselend verteld vanuit verschillende perspectieven, waardoor je wel geboeid blijft om verder te lezen. Alleen wordt er soms in een aantal hoofdstukken plots veranderd van perspectief, en dit maakt het af en toe een beetje verwarrend.
Sommige personages waren mooi uitgewerkt, anderen hadden wat meer uitgediept mogen worden voor de geloofwaardigheid van het verhaal.
Het was een fijne leeservaring, maar voor een thriller had dit boek net iets spannender mogen zijn. Ik geef dit boek 3 sterren.’
Anita: ‘Echt spannend vond ik het boek niet, maar zou het boek toch een psychologische thriller durven te noemen, omdat het verloop toch draaide rond het mysterie dat Matthew was. De opdracht en het gedicht waarmee het boek start, de autorit tegen hoge snelheid op de eerste pagina’s sleuren je onmiddellijk het boek in. Wat is de betekenis van het gedicht in het licht van het boek? Wie zitten er in de auto en wat heeft de persoon op de passagiersstoel fout gedaan dat zo erg is? De belofte van een spannend verhaal.
Maar echt heel veel gebeurt er lange tijd niet. Evenmin wacht je als lezer nagelbijtend de ontknoping af, de laatste hoofdstukken niet meegerekend. Wel zijn er regelmatig die kleine piekjes van spanning, de voortdurende sfeer van onbehagen die over het verhaal hangt, die maken dat je blijft doorlezen.
Met heel veel zorg werkt de auteur de psychologie van eerst en vooral ‘Matthew’/Mr. Nobody uit – dit doende etaleert Catherine Steadman regelmatig en uitgebreid haar kennis inzake PTSS, fugue, fMRI en dergelijke. Het gegeven dat ‘Matthew’ zich niks meer van zijn verleden herinnert, is trouwens ook fantastisch mooi verwerkt in de foto op de cover van het boek die perfect de eenzaamheid van ‘Matthew’, het feit dat hij zich verloren voelt, weergeeft: alleen op de wereld bij gebrek aan enig referentiepunt.
Naarmate het verhaal evolueert, geeft hij zichzelf meer bloot, wordt hij een compleet personage en krijg je als lezer een vrij volledig beeld van de stoornis waar hij aan lijdt. Terwijl het personage van Mr. Nobody zich ontpopt, wordt nauw daarmee verbonden ook het profiel van Emma uitgewerkt. Vragen zoals: waarom moesten Emma, haar moeder en haar broer de streek verlaten en een nieuwe identiteit aannemen?, dienen zich aan. Heel dikwijls wordt hieraan gerefereerd. Echter, het antwoord laat heel lang op zich wachten wat tegelijkertijd een gevoel van onbehagen alsook irritatie voedt.
De opbouw van het intrige verloopt eerder traag. Het kost enige moeite om in het verhaal te komen. Nogal wat personages vragen aan het begin van het boek om de aandacht en de perspectiefwissels – soms zelfs midden in een hoofdstuk!- zorgen soms voor wat verwarring, maar naarmate het verhaal voortgaat, blijft de aandacht overwegend bij Emma en dat zorgt toch wel voor enige rust.
Mr. Nobody bevat nogal wat stereotypen: knap, getroebleerd mannelijk hoofdpersonage (wordt –tig maal herhaald!) neemt iedereen voor zich in; getraumatiseerd vrouwelijk personage voelt meermaals ‘kriebels in de buik’; reporter op zoek naar haar scoop verleidt echtgenoot/pantoffelheld tot het lekken van gevoelige informatie. Moest dit nu echt? Doch, wat me echt heel aangenaam heeft verrast, is dat de allereerste scène in het boek, wordt opgepakt in één van de laatste hoofdstukken: de cirkel is rond. Prachtig ook hoe het gedicht waarmee het boek start als scène wordt uitgeschreven op het einde. Echt heel knap gedaan!
Mr. Nobody heeft me menig aangename leesuurtjes bezorgd en krijgt van mij 3 ½ sterren. Het debuut van de auteur, De Duik, staat ondertussen ook op mijn nog-te-lezen-lijst!’
Astrid: ‘Mr. Nobody is het eerste boek dat ik van deze schrijfster lees.
De cover trok me aan. Loopt de onbekende man naar het licht (hoop in de toekomst) of trekken de geheimen, verscholen in de donkerte, hem terug?
In het begin kwam ik moeilijk in het verhaal. Maar gaandeweg kon ik het boek niet meer wegleggen. De personages in het verhaal zijn goed beschreven. Mr. Nobody, agent Poole, zijn op carrière beluste vrouw Zara, de meelevende verpleegster Rhoda, de beschermende broer, hun acties zijn logisch of zeer menselijk.
De details zijn goed uitgewerkt. Zelfs de technische neurologische wetenschap wordt goed uitgelegd, waardoor je begrijpt waar Mr. Nobody aan zou kunnen lijden.
De tegenstellingen in Mr. Nobody’s gedrag leveren de lezer steeds weer nieuwe vragen, waarvan je hoopt dat die gauw beantwoord worden. Hierdoor wordt de lezer bij de tijd gehouden. Soms ligt er een antwoord in een heel klein detail en dat wil je dan niet over het hoofd zien.
De twijfels en angsten van neuropsychiater Emma Lewis over onder andere haar verleden, weerhouden haar er niet van om haar werk goed te doen en diep in de psyche van haar patiënt te duiken. Dit wordt haar niet gemakkelijk gemaakt als haar patiënt iets lijkt te weten van haar eigen geheim.
Langzamerhand wordt de kluwen ontrafeld en toch blijven er tot op het eind vragen. Ik zou Mr. Nobody net geen thriller noemen, maar het is toch veel meer dan een gewone roman.
Ik kan het iedereen aanraden om dit boek te lezen en het grote geheim van Mr. Nobody te ontrafelen. Ik zou het vier sterren geven. Ik heb haar volgende boek al klaar liggen om te lezen en hopelijk volgen er nog meer van haar hand.’
Liliën: ‘Wauw! Wat een mooi verhaal. Af en toe was het wel erg technisch dokterspraat, maar daar skimde ik snel overheen. Ik wist niet wie of Matthew was, maar ik had het gevoel dat ik hem moest beschermen. We moesten hem allemaal beschermen. Hoe erg is het als je niet weet wie je bent, wie of wat je hebt achtergelaten en de hele pers, het leger en het ziekenhuis zitten te wroeten in je. Je hebt bepaalde instincten, maar waar komen die vandaan? Kun je een toekomst hebben zonder een verleden? Meer dan het verhaal zelf, vond ik toch de filosofische vragen die in me opkwamen, me erg raken. Het erge vond ik wel dat niemand hem miste. Een nogal knappe man in de veertig en niemand die op zoek gaat als je vermist bent. Je ergste nachtmerrie!
De niet-chronologische tijd vond ik af en toe vervelend, ik lees toch het verhaal liever van voor naar achteren, of met een duidelijke flashback erin. Ik had soms gewoon kippenvel. Het boek overtrof zeker al mijn verwachtingen. Het eind zag ik niet aankomen, en ik voelde me bedrogen maar toch ook weer geplezierd. Wat ik wel verwarrend vond, is dat op de cover staat dat het boek een thriller is, maar op het schutblad wordt het weer een roman genoemd. Ik vond het zelf meer een spannende roman dan een nagelbijtend spannende thriller. Het boek verdient een dikke 4 van de 5 sterren van mij. Ik ga nu De duik, het debuut van Steadman bij de bieb reserveren.’
Gemiddelde beoordeling
Met de 4 sterren gegeven door Elise, Jaimy, Astrid en Liliën en de 3½ sterren van Anita en de 3 sterren toebedeeld door Marieke krijgt Mr. Nobody van de leesclub gemiddeld 3,8 sterren!
Tot slot: de leesclubervaring van de deelnemers:
Jaimy: ‘Ik vond het een super leuke leesclub! Lekker actief allemaal en goede discussies gevoerd.’
Elise: ‘Ik heb ‘in het echt’ een Engelstalige leesclub. Altijd leuk om op andere platforms nieuwe ideeën op te doen.’
Marieke: ‘Ik vond het een erg leuke en levendige leesclub! Ik ben erg blij dat ik hieraan heb mogen deelnemen!’
Anita: ‘Interessant om van gedachten te wisselen en onze ervaringen betreffende het boek te delen. Een online leesclub is leuk omdat je de vrijheid hebt om op de leesclubvragen te beantwoorden op het uur dat je zelf kiest en je ‘ontmoet’ mensen die een heel eind weg wonen.’
Astrid: ‘Wat heb je de club super geleid.’
Liliën: ‘Mijn eerste leesclub die ik mocht begeleiden en het smaakt naar meer! Maar dat komt zeker door jullie inzet en enthousiasme. Ik had mijn vragen nog niet goed opgeschreven of ik kreeg al de eerste antwoorden binnen. Lezen is een solo-activiteit en meestal kun je met niemand erover sparren. Maar door met jullie te praten, zag ik het verhaal vanuit verschillende invalshoeken gezien. Het voegde zeker iets toe aan mijn leesgenot.’
Liliën
Perfecte buren
Genre: thriller/roman
Uitgeverij: Karakter Uitgevers
Uitvoering: paperback
Pagina’s: 372
ISBN: 9789045219561
Verschijningsdatum: januari 2020
Dankjewel Karakter Uitgevers voor het beschikbaar stellen van deze recensie-exemplaren.