Zomercolumn – Pjotr Vreeswijk … Summertime

De winterjassen kunnen in de kast. We gaan buiten eten en we drinken rosé als de zon al lang weer onder is. Dat is wat zomer voor mij betekent. Maar ook werken. En hoe. In mijn job als politieagent zijn de zomers het drukst. Zeker op Scheveningen, mijn standplaats. Ik las eens ergens dat er ruim acht miljoen toeristen per jaar op dat strookje van nog geen twee kilometer afkomen. De werkdagen, vooral in vakantietijd, zijn vaak lang en heet. Onder onze kogelwerende vesten broeit het en mijn koppel met pistool, handboeien, wapenstok en nog veel meer gewicht drukt pijnlijk op mijn heupen. Samen met mijn collega’s word ik van hot naar her gestuurd en als ik dan even op het bureau ben, sla ik vlug een flesje water achterover.

De zomers zijn letterlijk en figuurlijk bloedheet. Dit brengt me direct naar mijn andere job: mijn schrijversleven. Ook in mijn boeken gaat het er vaak heet aan toe. (Niet te verwarren met hitsig, want dat is weer een ander genre). Het zal je waarschijnlijk ook niet verbazen dat ik een hoop van wat ik op straat in real life meemaak in mijn verhalen verwerk. Niet letterlijk natuurlijk, want dan zouden de boeken weinig vaart krijgen, het zijn eerder vlagen en gevoelsmomenten die ik aan het papier toevertrouw.

Laatst mocht ik een lezing doen in de Haagse bieb en ik vertelde een verhaal over hoe ik ooit een villa binnenging. De bewoners zouden misschien aan een vreselijk misdrijf ten prooi zijn gevallen en wij gingen met getrokken pistolen naar binnen. Het huis was leeg maar overal zagen wij de sporen van … Ja, sporen van wat eigenlijk? Waren het sporen van geweld of was het gewoon een kwestie van je zooi niet opruimen? De mensen in het zaaltje hingen aan mijn lippen. Uiteindelijk was het allemaal niet zo spannend, de bewoners waren gewoon op vakantie maar daar ging het toen niet om. Ik nam mijn luisteraars mee op avontuur. Ik vertelde over donkere hoekjes en krakende trappen. Ik kon in de hoofden van die mensen kruipen. En daar gaat het mij als schrijver om. Ik wil dat mijn lezer zijn eigen verhaal vormt. Ik probeer dit genuanceerd te brengen. Niet klakkeloos vertellen maar het in vleugjes voorbij laten komen. Een vleugje van een straat, of een vleugje van de hitte. Show, ‘don’t tell’ heet dat geloof ik. Op de een of andere manier hou ik me niet zo met de termen bezig. Ik schrijf op gevoel. Ik schrijf misschien wel van me af, al klinkt dramatischer dan het is.

In ieder geval, schrijven. Ik ben er maar druk mee. Op dit moment wisselt mijn nieuwste manuscript geregeld van laptop. Dan weer bij mijn uitgever, Theo van Rijn van LetterRijn, dan weer even bij mij. We bellen, we schrappen en we vullen aan. Ik mag dit waanzinnige redactieproces nu voor een derde keer meemaken. Vooral in het begin, als je het leesrapport van de proeflezers binnenkrijgt, is het altijd weer even slikken. Deze keer ontving ik een behoorlijk vlezig document van veertien kantjes. De moed zakte me even in de schoenen. Nu ik dit schrijf, is die fase alweer voorbij en hebben oplettende lezers (of als je op facebook zit) de cover van mijn nieuwe actiethriller al voorbij zien komen. Ik wil het er heel even over hebben, over mijn nieuwe boek Schaduwstrijder. Voor de lezers die mijn eerste twee boeken kennen, zal het een gevoel van thuiskomen zijn. Vertrouwde personages, mijn luchtige schrijfstijl en snelle actie. Toch heb ik dit keer een paar nieuwe elementen toegevoegd. Ik heb geëxperimenteerd met tijd (flashbacks en flashforwards), ik heb het plot verschoven en ik heb het gevoelsleven van een aantal van mijn personages iets meer op de voorgrond gezet. Verwacht nu geen diepe romances of enorme persoonlijke dilemma’s, dat zit er vooralsnog niet in, maar ook in een actiethriller spelen mensen een rol, die nu eenmaal dingen denken en voelen. Ik heb geprobeerd een en ander in balans te houden. Mensen die mij kennen, weten dat ik schrijf wat ik wil lezen en wat mij betreft geldt dat ook voor de zogenaamde schrijfregels. Ik doseer zoals ik me er happy bij voel. Spannende tijden dus weer als mijn boek aan jullie mening is overgeleverd.

Zomertijd is voor velen ook de tijd dat ze gaan reizen. Als je het mij vraagt, is dat de beste investering in jezelf. Klinkt misschien een beetje afgezaagd, maar de opmerking verzamel herinneringen, geen spullen, is mij op het lijf geschreven. Ik ben dit jaar overigens alweer op reis geweest. Thailand. Wat een avontuur. Buiten dat ik er heerlijk heb gegeten, gedronken en cultuur gesnoven, deed ik er ook bergen aan inspiratie op. De jungle, de hitte, de chaos van een stad als Bangkok, al die dingen samen leverden een schat aan nieuwe (schrijf-) ideeën op.

Rest mij alleen nog om jullie een heerlijke zomer vol avonturen, inspiratie en fantastische boeken te wensen. Sommigen van jullie zie ik hopelijk in september bij de presentatie van Schaduwstrijder.

Pjotr Vreeswijk