Rudy’s wereld … Optimisme

maatschappelijke verplichting,” zei de kikker tegen zijn soortgenoten, die
samen met hem in de bokaal water zaten die op het vuur stond. “Het is niet
omdat ons water oorspronkelijk twintig graden was en nu zestig dat we ongerust
moeten worden. Er is niks aan de hand. Laat je niks wijsmaken. Wetenschap
evolueert altijd. Denk aan je maatschappelijke verplichting. Het komt allemaal
goed.”
ik het boek De onbewoonbare aarde van David Wallace-Wells (non-fictie) had
gelezen. Wallace is een editor van het New-York magazine en gespecialiseerd in
wetenschap en klimaat. In het boek maakt hij een soort samenvatting van de
wetenschappelijke kennis omtrent klimaatopwarming en van de feitelijke
zekerheden en onzekerheden die daarbinnen aanwezig zijn. Gebaseerd op
gesprekken met wetenschappers van over de hele wereld schets hij daarnaast ook
nog de achterliggende psychologie die onze reacties en meningen daaromtrent
sturen. Fascinerende materie – vond ik althans.
belangrijkere rol spelen in het leven van alledag en in de manier waarop we
meningen vormen, is een aantoonbaar feit. Jammer genoeg lijkt de meerderheid
van de wereldbevolking zich er niet van bewust dat deze social media geen enkele
zekerheid bieden omtrent het waarheidsgehalte van de gepubliceerde
boodschappen. De recente Europese verkiezingen hebben dat overigens ruimschoots
bewezen. Zelf nadenken? Het wordt een alsmaar schaarser wordende eigenschap,
blijkbaar. En optimisme is een verplichting, remember?
me een schok bezorgde, was zijn stelling dat wij ons grotendeels in slaap laten
wiegen door de wijze waarop àlle media de consequenties duiden van een
opwarming van het klimaat. Ze hebben het over de stijging van de zeespiegel,
en enkel daarover. Klimaatopwarming zorgt voor de stijging van
de zeespiegel. En dat is het dan. Punt.
daarvan? Deze voor de hand liggende redenering: één millimeter stijging per
jaar. Even rekenen. Dat is één centimeter per tien jaar. Dat is tien centimeter
over honderd jaar. Ten eerste ben ik er dan niet meer, en ten tweede zullen ze
er tegen dan wel iets op gevonden hebben, zeker. Niet meteen een urgent
probleem.
stijging van de zeespiegel is niet het meest urgente probleem.
Er zijn andere gevolgen waarmee we veel eerder zullen geconfronteerd worden. En
niet de minste. Enkele voorbeelden uit het boek:
waar de grote hitte het in de zomer letterlijk onleefbaar maakt. Hele zones in
het Midden-Oosten, Noord-Afrika, Australië, delen van Azië en delen van de USA
hebben zelfs geen twintig jaar tijd meer om totale onleefbaarheid te
voorkomen.
zo goed als onmogelijk worden van voedselproductie ter plaatse.
toenemen van het aantal hongersnoden zijn. Niet in één klein gebied, dus, maar
voor miljoenen mensen. Dit zal niet langer oplosbaar zijn door import of
humanitaire hulp, om de eenvoudige reden dat de totale voedselproductie van de
wereld zal verkleinen en de vraag helemaal niet meer zal kunnen volgen.
van die grote hitte zijn branden. Het aantal jaarlijks terugkerende,
allesverwoestende branden in de wereld groeit. In de USA spreekt men nu gewoon
van een wildfireseason, alsof het nooit anders is geweest. Het
verschijnsel wordt geïnstitutionaliseerd. Niks aan de hand – weten zij veel.
Dit is een jaarlijks verschijnsel en dùs normaal.
het dramatisch verkleinen van de voorraden drinkwater in de wereld. (https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/06/01/sydney-worstelt-met-watertekort/)
Met alle gevolgen vandien.
al met steeds sterkere stormen die aan een alsmaar groeiende frequentie aan
land komen. De vernielingen aan mensenlevens, infrastructuur, huizen, landbouwgebieden
en fabrieken kosten de economie jaarlijks niet alleen miljarden, maar maken een
wederopbouw vaak onbetaalbaar of gewoon onmogelijk.
gevoerd over gebieden waar bepaalde problemen zich nog niet of in mindere mate
voordoen. Drinkwater en voedselproductie zijn de meest voor de hand liggende
items.
levensonderhoud én voeding van miljoenen) sterft langzaam uit, maar wel aan een
steeds toenemende snelheid. Onbelangrijk? Een voedselbron die alsmaar schaarser
wordt. Nòg één.
wereldwijd onze bossen liquideren en de wijze waarop ons verkeer en fabrieken
allerlei spul de lucht inblaast, zorgt langzaam maar zeker voor een steeds
mindere gezonde lucht – die we tot nader order toch nodig zullen hebben om te
ademen. Mensen die alleen buitenkomen met maskers voor de mond duiken
binnenkort niet alleen meer op in miljoenensteden maar op steeds meer plaatsen.
calamiteiten volstaan om de globale economie, waarvan we in de westerse wereld
ondertussen allemaal afhankelijk geworden zijn, in een diepe crisis te storten.
Met alle gevolgen vandien.
wereldwijd zorgen (en doen dat deels nu al) voor grote en voor de hand liggende
migratiestromen. Niet van miljoenen die op zoek gaan naar een beter leven, maar
van miljoenen die letterlijk moèten migreren om te overleven.
alleen met de nodige cijfers en reeds bestaande omstandigheden, hij ondersteunt
de vooruitzichten ook nog eens met 64 pagina’s verwijzingen naar
wetenschappelijke rapporten en conclusies. Het meest schokkende? De meeste van
die rapporten en conclusies vertrekken van de veronderstelling dat de mens
meteen(!) – nu dus – ingrijpt op wereldschaal, om veel erger te voorkomen. Elk
denkend mens beseft ondertussen dat een consensus daarover niet voor de komende
jaren zal zijn. Alleen, als dit niet gebeurt, zijn al de
voorspellingen uit die rapporten inderdaad verkeerd. Dan is de timing ervan
namelijk fout. Dan zal het er allemaal nog snèller zijn. Dan gaan wij het deels
nog wèl meemaken. In sommige gevallen gebeurt dat nu al, maar doet men er alles
aan om de link met klimaat vooral nièt te leggen. Stel je voor dat men het
massaal zou inzien. Klimaatjongeren? Gelijk hebben ze.
ellende? Hebzucht. (Zoals de DalaI Lama (denk ik) ooit zei: er is genoeg op
aarde om voor de 99% van de bewoners te zorgen, maar er zal nooit genoeg zijn
voor de overblijvende 1%). Gedragen we ons dan als lemmingen?
Nee. Lemmingen bewegen nog. Wij staan stil, met onze kop in het zand. Of beter:
met onze kop in een draaiende, lawaaierige betonmolen, die ons belet te denken.
We willen het niet weten. En als de realiteit te dicht komt,
wijzen we met een beschuldigende vinger naar de anderen, wie dat dan ook moge
zijn.
fundamenteel recht. Het zij zo. Geen probleem. Wij proberen met ons gezinnetje
zelf zoveel mogelijk vervuiling te voorkomen. Alle kleine beetjes helpen? Dat
zegt men, ja, al is dat natuurlijk niet echt waar. En toch is onze voetafdruk
op enkele jaren tijd drastisch verkleind. Dat we zeker niet de enige zijn, daar
ben ik me echt wel van bewust. Volstaan doet het natuurlijk niet. Waarom gaan
we er dan toch mee door? Eenvoudig. Om toch een beetje tegemoet te komen aan
ons geweten. Om onszelf op het einde niet zòveel te verwijten te hebben.
heeft niet te bedoeling je een bepaalde mening op te dringen. ik heb het
namelijk al lang opgegeven om te proberen mensen van mening te doen veranderen.
Dat is zinloos. Misschien kan ik iemand even doen nadenken, of beter nog,
stimuleren om het boek een keer te lezen. Maar dan nog. Het maakt niet uit. Ik
wilde dit alleen even kwijt.
mijn maatschappelijke verplichting heb voldaan. Ik kon het even niet
laten. Eén verzoek heb ik alvast wèl. Kom me over tien jaar alsjeblieft
niet zeggen: “We wisten het niet.”
Het is triest om dit alles te lezen en te weten dat het er niet beter op gaat worden in de wereld. De mensen staan er gewoon niet bij stil hoe vernietigend de mensheid kan zijn. En als ik dit lees, begin ik inderdaad er toch even goed over na te denken. Het is een doembeeld dat opduikt in mijn gedachten: waar zijn we in godsnaam mee bezig? En waar gaat dit alles stoppen? Als mens probeer je toch je eigen deeltje bij te dragen om al die negatieve dingen in positieve zaken om te zetten, je hoopt dat je bijdraagt aan een betere leefwereld, maar zoals je zo prachtig schreef Rudy: "Waarom gaan we er dan toch mee door? Eenvoudig. Om toch nog een beetje tegemoet te komen aan ons geweten!" – beter had je het niet kunnen verwoorden! Maar hoop doet leven, en dus probeer ik toch om positief ingesteld te blijven. Gerda
Wat ik in De Standaard las, sluit hier goed op aan.
standaard.be/cnt/DMF20190805_04546141?articlehash=505ED774D81D53BE8D52DF267FDFC0EC12F9080FAF4A8ADF3BBFA775738F83EF47FA6D272E1AA8D0E3A0EC4D16290FA12E21E12E3384411AC58C7D0EC08FE5AE