Boekvoorstelling ‘Gevangen geboren’ van Ann Driessen

Gepubliceerd 13 maart 2018

10 februari was het zo
ver, mijn allereerste boekvoorstelling voor De Perfecte Buren. Deze ging door
op een wel zeer bijzondere locatie, namelijk het FPC te Gent. FCP staat voor
Forensisch Psychiatrisch Centrum, een instelling waar geïnterneerden de psychische
bijstand krijgen die ze nodig hebben. De beveiliging van het centrum is
natuurlijk hoog, bij binnenkomst kregen we in ruil voor onze identiteitskaart
allemaal een bezoekerspas, tassen werden leeggemaakt om door de scanner heen te
gaan en iedereen moest doorheen beveiligingspoortjes. Natuurlijk begonnen deze
weer te piepen toen ik erdoor heen ging en moest ik mijn schoenen ook uitdoen. In
kleine groepjes werden we naar boven gebracht, er mochten namelijk nooit twee
deuren tegelijk open staan. Boven kwamen we aan in een mooie polyvalente
ruimte, waar de voorstelling zou plaats vinden.

Voor de meesten die naar
deze boekvoorstelling kwamen waren de controles volledig nieuw en wat onwennig,
ikzelf ben al enkele keren in een gesloten instelling binnen geweest en vond
het deze keer heel vlotjes en georganiseerd verlopen.

Eenmaal boven liep ik onmiddellijk
al een oude bekende tegen het lijf, Agnes Steenssens van ‘Without Walls’ (een
organisatie rond gevangenen, slachtoffers, ex-gevangenen en maatschappij). Agnes
zet zich al vele jaren in als vrijwilligster in Belgische gevangenissen en
schrijft ook naar gevangenen op de Death Row in Amerika. Onmiddellijk vertelde
zij mij over de achtergrond en het tot stand komen van het boek ‘Gevangen
Geboren’. Zij kent namelijk Renée (de geïnterneerde die het boek schreef) en
heeft aan Ann Driessen gevraagd of zij het verhaal samen met Renée wou
schrijven. Renée was namelijk al een tijdje op zoek naar een auteur die haar
wou helpen een boek te schrijven.

Wie
is nu Ann Driessen? En waarover gaat ‘Gevangen geboren’

Ann heeft 30 jaar als
journalist gewerkt voor kranten en tijdschriften, tot ze in 2012 haar eerste
boek uitbracht ‘Oorlog in mijn hoofd’, het waargebeurde verhaal van Karen, een psychiatrisch
patiënte.

‘Gevangen geboren’ is
het tweede boek dat ze samen met en voor een zieke heeft geschreven. ‘Gevangen geboren’
gaat over Renée (pseudoniem), wier jeugd een hel was. Ze werd vaak mishandeld, vernederd
en meermaals verkracht als tiener wat als gevolg had dat zij onhandelbaar werd.
Dit uitte zich in agressie en stalking waardoor zij uiteindelijk werd
geïnterneerd. Wie meer wil weten over het boek kan hier op het blog ook mijn
recensie nalezen. De opbrengst van het boek zal ook integraal naar Renée gaan.

De
boekvoorstelling

De presentatie begon met
een korte inleiding van Ann zelf en de boektrailer. Deze kunnen jullie ook hier bekijken, zet zeker
het geluid aan!
https://www.youtube.com/watch?v=z64V7ztjyVU&feature=youtu.be

Onmiddellijk werd
duidelijk dat het niet voor de hand lag om dit boek te schrijven, contact
tussen de auteur en haar contactpersoon Renée (het hoofdpersonage en
mede-auteur) verliep soms stroef gezien Ann aanvankelijk geen toestemming kreeg
van het FOD om Renée te bezoeken wegens haar journalistieke achtergrond. De
nadruk werd ook gelegd op het feit dat er in België mensen vaak geïnterneerd
worden in gevangenissen in plaats van in speciale instellingen zoals het FCP
waar de boekvoorstelling in door ging.

Hierna kwam de eerste
spreker aan het woord: meester Jos Vander Velpen, advocaat met heel wat ervaring
in strafrecht en mensenrechten, en hij is bovendien gewezen voorzitter van ‘De
Liga voor Mensenrechten’. De afgelopen weken kwam hij ook vaak in de media rond
het proces van seriemoordenaar Hardy. Zijn betoog was uiterst interessant en
ook hij haalde aan dat er vaak mensen verkeerdelijk in de gevangenis zaten
zoals vluchtelingen zonder papieren en mensen met mentale beperkingen. Hij kent
Renée ook persoonlijk en volgens hem was het Renées grootste droom om dit boek te kunnen maken samen met een co-auteur.

Na Jos Vander Velpen was
het de beurt aan Evy Van Mele. Zij is psychologe in het Forensisch
Psychiatrisch Centrum van Gent. Haar betoog was kort, maar volledig, alle
vragen die zij op voorhand had doorgekregen werden bondig, to the point en zeer
duidelijk uitgelegd. Wat mij direct opviel was dat zij het geen enkele keer had
over ‘geïnterneerden’ maar sprak over ‘patiënten’. Ze gaf bovendien een zeer
boeiende uitleg over wat ‘Gevangen geboren’ betekent: mensen die geboren worden
in een bepaalde ‘sociale’ situaties waardoor ze later bepaalde kenmerken
vertonen zoals agressie of zoals bij Renée stalking. FCP vangt niet alleen deze
mensen op, maar ook diegene die niet ‘Gevangen geboren’ zijn zoals patiënten
met schizofrenie, autisme, … . Ik heb enorm genoten van haar bijdrage in deze
boekvoorstelling en toen ik achteraf wat rond

hoorde bij de andere
aanwezigen was dit de algemene indruk.

Tot slot kwam Ann
Driessen, de co-auteur nogmaals aan het woord. Zij had het vooral over het moeizame
proces om het boek te schrijven. Hoe de eerste contacten met Renée vooral via schriftelijke
interviews verliep, gezien zij haar niet mocht bezoeken. De jeugd van Renée is
een hel geweest wat jammer genoeg de dag van vandaag nog steeds voorkomt in
België. Er worden hier nog steeds kinderen en jongeren mishandeld, vooral
meisjes. Voor Renée is de gevangenis haar ‘thuis’ geworden, waar ze aan gehecht
is. Wat me vooral raakte was toen de auteur het had over de eerlijkheid van
Renée over haar daden en hoe ze nu uiteindelijk dankbaarheid toont tegenover de
mensen die zich inzetten voor haar zoals haar advocaat, psycholoog, etc. …

Tijdens gans de
boekvoorstelling werd enorm de nadruk gelegd op het feit dat Renée een
pseudoniem is en dat we haar niet mogen ‘opzoeken of ‘uitzoeken’ wie zij wel is.

Als laatste werden er
nog twee fragmentjes voorgelezen uit het boek en was er een hapje en drankje,
waar iedereen nog wat kon napraten. Kortom een zeer interessante namiddag waar
ik toch wat heb bijgeleerd over het gevangeniswezen en FCP’s in België.

‘Gevangen geboren. Het waargebeurde verhaal van een geïnterneerde’,
336 blz., uitgeverij Kramat. De opbrengst gaat naar Renée.