‘Dicht bij jou’ – Jojo Moyes

Genre: roman
Uitgeverij: De Fontein
ISBN: 9789026141720
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 368
Uitgave: 5 september 2017 (heruitgave van ‘Walvisbaai’ in 2007)


Projectontwikkelaar Mike Dormer vertrekt vanuit Londen om in Silver Bay, Australië, een kustresort te bouwen. Maar de bewoners van het excentrieke Silver Bay Hotel weten al snel Mikes gehaaide ideeën te temperen. Door de intrigerende Liza McCullen, haar tienjarige dochtertje Hannah en haar legendarische tante Kathleen, die lang geleden de grootste haai ooit in Silver Bay heeft gevangen, begint Mike te twijfelen aan zijn motieven. Wanneer duidelijk wordt dat het bouwproject een negatieve invloed heeft op de walvissen, is het onvermijdelijk dat de tegengestelde belangen van Liza en Mike botsen, met heftige gevolgen voor iedereen.


Hannah is tien jaar en dochter van Liza McCullen. Samen wonen ze bij Kathleen, die bekend staat als ‘het haaienmeisje’ vanwege een historische haaienvangst in haar jeugd. Kathleen is nu 76 en werkt behalve in het Silver Bay Hotel ook in het plaatselijk museum. In Silver Bay zijn ze afhankelijk van het toerisme en iedereen is zich bewust van het belang van wat Moeder Natuur hen gunt. De aanwezigheid van groepen dolfijnen en walvissen zorgt voor veel dagjesmensen die met de boot deze indrukwekkende dieren willen zien. De bewoners doen dan ook alles om ervoor te zorgen dat de dieren beschermd zijn; zij zijn ten slotte hun bron van inkomsten. Er is sprake van respect en gepaste voorzichtigheid.



Liza en Hannah zijn op hun gelukkigst op het water. Ze hebben een zware periode achter de rug en ze ervaren, ieder op hun eigen manier, de betovering van het zeeleven als rustgevend. Maar die betovering wordt ruw verstoord door de komst van projectontwikkelaar Mike. Zijn plannen voor Silver Bay zorgen voor onrust en stuiten op felle weerstand van de bewoners. Dit, omdat het verder ontwikkelen van het gebied gevolgen heeft voor het welzijn van de dieren. Liza is ontzettend begaan met alles wat speelt en zet zich volledig in om de baai te beschermen. Maar er spelen ook nog persoonlijke aspecten waardoor haar gevoelens onder druk komen te staan. Liza, net bekomen van een pittige periode in haar leven, raakt betrokken in een strijd waardoor ze ook nu weer een onverwachte uitdaging tegemoet treedt. En in die strijd is ze gedwongen om kennis te maken met Mike. Vanaf dat moment wordt het er alleen maar nog gecompliceerder op, voor beide partijen.


Wat meteen weer opvalt tijdens het lezen, is dat Moyes uitblinkt in haar sfeerschetsen. Keer op keer weet ze een boek te schrijven waarin je de filmische taferelen zo voor je ziet. Ook in ‘Dicht bij jou’, dat zich afspeelt in Australië, weet Moyes de personages en omgeving zo gedetailleerd te omschrijven dat het je geen enkele moeite kost om je in het verhaal te storten. De momenten dat waarop de tuimelaars en de walvissen ten tonele verschijnen, zie je zo voor je. De schittering van het water, de eilanden en natuurlijk Silver Bay zelf. Hoe pittoresk wil je het hebben? 


Afwisselend vanuit de perspectieven van Hannah, Kathleen, Liza, Mike en Greg wordt het verhaal van ‘Dicht bij jou’ uiteengezet. Het is 2007 wanneer Liza met Hannah in Silver Bay woont. Het gemoedelijke plaatsje is vanwege het unieke zeeleven bekend maar kent ook een historische waarde en dat merk je aan alles. Geen wonder dat Mike wordt gestuurd om juist hier een resort te bouwen. Het is mooi om te lezen hoe de tegengestelde belangen worden ervaren door de personages; de afwisseling in het vertellen is van grote meerwaarde. Zo beleef je vanuit meerdere personen de gebeurtenissen en kost het geen enkele moeite om je in het verhaal in te leven. De emoties, de persoonlijke belangen, de twijfels en de vriendschappen, alles komt onder druk te staan en de vraag is wie er welk belang vooropstelt. Een mooie centrale vraag die door het gehele verhaal loopt. Hier moet wel worden gezegd dat deze typische manier van vertellen door Moyes er alleen maar beter op is geworden. Inmiddels heb ik al haar boeken gelezen en het is duidelijk dat ze haar schrijfkunsten steeds verder heeft ontwikkeld.


Wat dit verhaal vooral zo mooi, maar ook kwetsbaar maakt, is de aanwezigheid van de dieren. Dat de uiteindelijke botsing tussen het grote geld en de plaatselijke belangen van dier en mens (in die volgorde) plaatsvindt, mag dan ook geen wonder zijn. Daarbij doet de vertelling van Hannah het verhaal enorm goed. Vanuit het kinderlijk perspectief is het zowel vertederend als realistisch. Dat heeft Moyes prachtig gedaan; de kwetsbaarheid van een kind is puur en echt en dat betrekt je als lezer nog meer in het verhaal. Zonder de andere personages tekort te doen overigens. Alle verhaallijnen vullen elkaar prachtig aan en maken het geheel tot een betoverende ervaring.


Moyes blijkt in staat om heel diverse verhalen te vertellen. Of het een liefdesverhaal betreft tussen jonge mensen waar er sprake is van een doodswens (het verfilmde ‘Voor jou’), een oorlogsverhaal (‘Portret van een vrouw’) of waar een klein meisje leert hoe ze een elite-amazone kan worden (‘Dans met mij’), ze schiet telkens vol in de roos met haar liefdevolle en menselijke personages waarvan hun fictieve levens, om wat voor reden dan ook, de moeite waard zijn om over te schrijven. Stuk voor stuk zijn ze integer en met respect gecreëerd en dat geeft altijd een warm gevoel tijdens het lezen. Ieder boek is een stukje thuiskomen, ik kan het niet anders omschrijven.


Alhoewel ze na dit boek nog beter is geworden, verdient ‘Dicht bij jou’ toch vier sterren. Het is de combinatie van al wat hierboven staat dat maakt dat ook dit verhaal er eentje is om te onthouden. Het maakt, net als het zien van dolfijnen in het wild, een onvergetelijke indruk. Zoals al haar boeken, ieder op hun eigen manier, dat doen.


Patrice – Team De Perfecte Buren