‘Dagen zonder eind’ – Sebastian Barry
Genre: roman
Uitgever: Querido’s Uitgeverij BV
ISBN: 9789021403816 /
NUR: 302
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 256
Uitgave: januari 2016
Met dank aan uitgeverij Querido voor dit recensie-exemplaar.
Cover
De cover van ‘Dagen zonder eind’ laat en profile een zwart-wit portret van
een indianenmeisje zien. Zij kijkt met een wat verbeten trek om de mond naar
iets dat zich buiten beeld bevindt. Ze lijkt de blik naar beneden gericht te
hebben, alsof ze boven hetgeen staat (of zit) waar ze naar kijkt. Ik vind het een
sober, maar krachtig portret. Ik geef de cover een 7.
Samenvatting
van het verhaal
Thomas McNulty ontvlucht op jonge leeftijd zijn thuisland Ierland
vanwege de extreme hongersnood. Hij vertrekt met een van de ‘drijvende
doodskisten’ naar Amerika. Veel van zijn medepassagiers overlijden tijdens de
overtocht. In Amerika leert hij al snel John Cole kennen. De twee jongemannen
raken direct bevriend. Na een poos in het entertainment gewerkt te hebben,
melden Tom en John zich aan bij het Amerikaanse leger om tegen de indianen te
vechten en uiteindelijk in de Burgeroorlog waarin ze zich bij de Noordelijken aansluiten.
van het verhaal
Thomas McNulty ontvlucht op jonge leeftijd zijn thuisland Ierland
vanwege de extreme hongersnood. Hij vertrekt met een van de ‘drijvende
doodskisten’ naar Amerika. Veel van zijn medepassagiers overlijden tijdens de
overtocht. In Amerika leert hij al snel John Cole kennen. De twee jongemannen
raken direct bevriend. Na een poos in het entertainment gewerkt te hebben,
melden Tom en John zich aan bij het Amerikaanse leger om tegen de indianen te
vechten en uiteindelijk in de Burgeroorlog waarin ze zich bij de Noordelijken aansluiten.
De twee mannen ontwikkelen een bijzonder hechte relatie en na hun initiële
diensttijd (de periode waarin ze tegen de indianen vochten) adopteren ze
Winona, nichtje van het opperhoofd van de Sioux. Het zijn barre tijden om te
overleven, maar door onvoorwaardelijke vriendschap, liefde en toewijding voor
elkaar koesteren ze hun dagen zonder eind.
diensttijd (de periode waarin ze tegen de indianen vochten) adopteren ze
Winona, nichtje van het opperhoofd van de Sioux. Het zijn barre tijden om te
overleven, maar door onvoorwaardelijke vriendschap, liefde en toewijding voor
elkaar koesteren ze hun dagen zonder eind.
Conclusie
Sebastian Barry schrijft over zijn Ierse familie door de eeuwen heen.
Zijn romans zijn afzonderlijk te lezen en schetsen een beeld van het leven van
zijn voorouders. Met ‘Dagen zonder eind’ heeft Barry een levendig tijdsbeeld
geschetst van de harde leefomstandigheden ten tijde van de Amerikaanse
Burgeroorlog. Een leven zonder beloften. Het verhaal wordt vanuit het perspectief
van Thomas McNulty verteld en de stijl is haast bezwerend.
Sebastian Barry schrijft over zijn Ierse familie door de eeuwen heen.
Zijn romans zijn afzonderlijk te lezen en schetsen een beeld van het leven van
zijn voorouders. Met ‘Dagen zonder eind’ heeft Barry een levendig tijdsbeeld
geschetst van de harde leefomstandigheden ten tijde van de Amerikaanse
Burgeroorlog. Een leven zonder beloften. Het verhaal wordt vanuit het perspectief
van Thomas McNulty verteld en de stijl is haast bezwerend.
Als lezer word je
meegetrokken in het verhaal, alsof het fluisterend in je oor gesouffleerd wordt.
Vooral in de eerste hoofdstukken deed de manier van het verhaal vertellen mij
denken aan de wijze waarop cabaretier Harrie Jekkers je aan de hand meeneemt,
op ietwat droge, maar visuele wijze. Sebastian Barry weet daarmee de lezer
compleet aan zich te binden. Je staat naast de hoofdpersoon op het slagveld
(hoewel slachtveld een betere benaming zou zijn). Je aanschouwt tezamen met de
hoofdpersoon de culminatie van de meedogenloze duistere kant van de mensheid
als vanuit een blinde overtuiging mannen, vrouwen en kinderen van een indianenstam uitgeroeid worden. Je bent er (welhaast) bij en je huivert van de
realiteit die vanuit de woorden op je inbeukt. Toch weet Sebastian Barry de
hoofdpersonen pure menselijkheid mee te geven. Zijn vertelstijl is naast
indringend ook van hoge schoonheid, poëtisch, vol prachtige metaforen en op een
vreemde wijze verzachtend:
meegetrokken in het verhaal, alsof het fluisterend in je oor gesouffleerd wordt.
Vooral in de eerste hoofdstukken deed de manier van het verhaal vertellen mij
denken aan de wijze waarop cabaretier Harrie Jekkers je aan de hand meeneemt,
op ietwat droge, maar visuele wijze. Sebastian Barry weet daarmee de lezer
compleet aan zich te binden. Je staat naast de hoofdpersoon op het slagveld
(hoewel slachtveld een betere benaming zou zijn). Je aanschouwt tezamen met de
hoofdpersoon de culminatie van de meedogenloze duistere kant van de mensheid
als vanuit een blinde overtuiging mannen, vrouwen en kinderen van een indianenstam uitgeroeid worden. Je bent er (welhaast) bij en je huivert van de
realiteit die vanuit de woorden op je inbeukt. Toch weet Sebastian Barry de
hoofdpersonen pure menselijkheid mee te geven. Zijn vertelstijl is naast
indringend ook van hoge schoonheid, poëtisch, vol prachtige metaforen en op een
vreemde wijze verzachtend:
“We waren twee houtkrullen van menselijkheid in een harde wereld”
“Om precies te zijn vond dit gesprek plaats op een
avond tegen het einde van de herfst toen de laatste warmte van het jaar zich
met glippende vingers aan de wind trachtte vast te houden. De verpleger had het
raam net gesloten maar de adem van de buitenlucht bleef hangen in de met hout
betimmerde kamer.”
avond tegen het einde van de herfst toen de laatste warmte van het jaar zich
met glippende vingers aan de wind trachtte vast te houden. De verpleger had het
raam net gesloten maar de adem van de buitenlucht bleef hangen in de met hout
betimmerde kamer.”
De geschiedenis kent vele zwarte bladzijden en met
‘Dagen zonder eind’ heeft Sebastian Barry een aantal van die pagina’s weten te
beschrijven op een manier die onderwijzend is (opdat we nooit vergeten), maar
ook hoopgevend, omdat, ook al hangt het duister over een hele natie, er altijd
menselijkheid lijkt te blijven bestaan. Dit gegeven, ineengevlochten met
kleurrijke volzinnen en gedachten waarin de melancholie zijn zuiverste noot
behaalt, maakt van ‘Dagen zonder eind’ een bijzonder relaas van een bikkelharde
periode in de Amerikaanse geschiedenis.
‘Dagen zonder eind’ heeft Sebastian Barry een aantal van die pagina’s weten te
beschrijven op een manier die onderwijzend is (opdat we nooit vergeten), maar
ook hoopgevend, omdat, ook al hangt het duister over een hele natie, er altijd
menselijkheid lijkt te blijven bestaan. Dit gegeven, ineengevlochten met
kleurrijke volzinnen en gedachten waarin de melancholie zijn zuiverste noot
behaalt, maakt van ‘Dagen zonder eind’ een bijzonder relaas van een bikkelharde
periode in de Amerikaanse geschiedenis.
“De
messen openden het vlees alsof ze schilderijen van een nieuw landschap
schilderden, steile akkers met donkere aarde, terwijl overal rode rivieren uit
hun oevers traden, tot we klotsten in God mag weten wat en de droge aarde
opeens in luidruchtige modder was veranderd.”
messen openden het vlees alsof ze schilderijen van een nieuw landschap
schilderden, steile akkers met donkere aarde, terwijl overal rode rivieren uit
hun oevers traden, tot we klotsten in God mag weten wat en de droge aarde
opeens in luidruchtige modder was veranderd.”
“Nog
meer vonken vlogen omhoog, het was een compleet visioen van het einde der
tijden en de dood, op die momenten kon ik niet meer denken, mijn hoofd was
bloedeloos, leeg, ratelde, verbaasde zich. Soldaten huilden tranen die ik niet
kende. Anderen gooide hun hoed in de lucht, alsof dit een krankjorum feest was.
Anderen hielden hun hoofd in hun handen alsof ze net gehoord hadden dat hun
dierbaren gestorven waren. Niets leek nog in leven te zijn, ook wij niet. We
waren ontwricht, we waren hier niet, we waren nu spoken.”
meer vonken vlogen omhoog, het was een compleet visioen van het einde der
tijden en de dood, op die momenten kon ik niet meer denken, mijn hoofd was
bloedeloos, leeg, ratelde, verbaasde zich. Soldaten huilden tranen die ik niet
kende. Anderen gooide hun hoed in de lucht, alsof dit een krankjorum feest was.
Anderen hielden hun hoofd in hun handen alsof ze net gehoord hadden dat hun
dierbaren gestorven waren. Niets leek nog in leven te zijn, ook wij niet. We
waren ontwricht, we waren hier niet, we waren nu spoken.”
Beoordeling
‘Dagen zonder eind’ wringt zich tot in de botten en nestelt zich in de
donkere kamer van je brein, daar waar ideeën, inspiratie en meningen zich
ontwikkelen. Het verhaal ontroert, verbaast en laat je bij vlagen gruwelen.
Sebastian Barry heeft een prachtige, unieke wijze van vertellen en laat echt
een stukje geschiedenis tot leven komen via zijn karakters. Een realistisch en
prachtig boek. Ik geef het boek 5 sterren.
‘Dagen zonder eind’ wringt zich tot in de botten en nestelt zich in de
donkere kamer van je brein, daar waar ideeën, inspiratie en meningen zich
ontwikkelen. Het verhaal ontroert, verbaast en laat je bij vlagen gruwelen.
Sebastian Barry heeft een prachtige, unieke wijze van vertellen en laat echt
een stukje geschiedenis tot leven komen via zijn karakters. Een realistisch en
prachtig boek. Ik geef het boek 5 sterren.
“Het geheugen van een mens bevat
misschien honderd heldere dagen terwijl hij er duizenden heeft meegemaakt.”
misschien honderd heldere dagen terwijl hij er duizenden heeft meegemaakt.”
“De reusachtige vlammende zon is bezig
al die prachtige kleuren eraf te branden en in de uitgestrekte hemelboog slaagt
hij daar wonderwel in.”
al die prachtige kleuren eraf te branden en in de uitgestrekte hemelboog slaagt
hij daar wonderwel in.”
“Het begint te schemeren en dezelfde
God trekt langzaam een rafelige zwarte doek over zijn werk.”
God trekt langzaam een rafelige zwarte doek over zijn werk.”
Chester Gerritse – Recensent De Perfecte Buren
