Rudy’s wereld: een nieuw boek in aantocht!
Jullie hebben het ongetwijfeld al op Facebook gezien: mijn nieuwe thriller,
Terecht, komt eraan. Verschijnt ergens in de maand september heb ik me laten
vertellen, zodat hij in elk geval op de Antwerpse Boekenbeurs (1 november – 11
november) beschikbaar zal zijn. (Deze beurs kan ik jullie trouwens nog eens van
harte aanbevelen, ook als je vanuit Nederland moet komen en er bijvoorbeeld een
trein voor moet nemen. Dat laatste is trouwens veel verstandiger dan met de
auto proberen te komen. Het verkeer rond Antwerpen mag je ‘terecht’ een
kruising noemen tussen een in paniek zijnde mierennest en dol geworden
wespenkolonie.
Thema, onderwerp of hoe je het ook wil noemen?
“Als iemand voldoende geld en macht heeft om zich met succes boven de wet
te stellen, dan zijn er maar twee opties: deemoedig het hoofd buigen en het
accepteren, of het recht in eigen handen nemen.”
Of, om het op z’n Vlaams te zeggen: “Het recht in eigen handen nemen is
dan misschien wel verkeerd, maar soms wordt de goesting wel heel groot!’
Nu is het thema ‘rechtvaardigheid’ gekoppeld aan ‘wraak’ al heel oud en veel
gebruikt. Je hoort ouders bijvoorbeeld wel vaker zeggen: als iemand aan mijn
kind raakt, dan maak ik de dader af – dat ze me dan maar in de gevangenis
stoppen. Het is met andere woorden een herkenbare emotie, zeker in de
specifieke omstandigheden en context. Maar…
Dáárover gaat ‘Terecht’ dus niét!
Waarover dan wel? Lezen maar, zou ik zeggen. 🙂
Toch nog enkele bedenkingen.
Het is de eerste keer dat ik een boek heb geschreven met een hoofdpersonage dat
al in een eerder boek opdraafde. Matthias De Wolf, de journalist uit ‘Bewijs
het maar’, is opnieuw de protagonist. Is dit daarom de start van een De Wolf-rééks?
Neen. Absoluut niet. Ik had alleen nog nooit zoiets gedaan en wilde het ‘n
keertje proberen. Meer niet. Ja, het schijnt dat reeksen commercieel
interessant zijn. Zal wel. Vandaar dat er ook zoveel zijn. Maar om jouw reeks
er tussen al die andere dan te laten uitspringen heb je een trits kwaliteiten
en middelen nodig die ik niet bezit, waardoor het contradictorisch genoeg weer
eenvoudiger voor me wordt. Ik ben nu eenmaal een slechte verkoper van mezelf,
en dus lijkt/leek het me verstandiger er gewoon niet aan te beginnen. Dus:
néén, géén Matthias De Wolf-reeks.
Als er daarna nog een boek komt, tenminste.
Het wordt alsmaar moeilijker om de ‘drive’ tot schrijven te behouden. Er worden
steeds minder boeken verkocht (in Vlaanderen althans) en er wordt ook alsmaar
minder gelezen. De harde cijfers zijn hallucinant, al spreekt zo goed als
niemand erover. Je moét immers positief blijven: niemand wil slecht nieuws
horen. Zeg dus niet: de eerste helft van het jaar zijn er 7 percent minder
boeken verkocht dan vorig jaar. Zeg wel: de eerste helft van dit jaar zijn er in
vergelijking met vorig jaar 93 percent boeken verkocht.
Is het boek op z’n terugweg? Een discussie die ondertussen en jammer genoeg al
een aantal jaartjes meegaat. Eerlijk? Ik denk het wel. Niét in de zin dat het
boek zal verdwijnen. Vinylplaten zijn ook niet verdwenen, maar hun grote verkoopsucces
uit de vorige eeuw komt nooit meer terug. De vinylplaat is een nichemarkt (bestaat
dat woord?) geworden. En dát komt er voor de boeken ook aan.
Er zijn natuurlijk veel oorzaken voor. Het e-book is er één van. Vooral de
mogelijkheid om zo’n e-book ongecontroleerd te kunnen kopiëren en verspreiden
is dodelijk voor uitgevers. Mensen zeggen trots dat ze vijftig e-books op hun
reader hebben staan, en dat ze er daar maar vier van hebben betaald. En ja,
hoor, als je hen erop wijst, vinden
ze redenen genoeg om dat niet betalen te verantwoorden. (Zolang je maar niet
vraagt of zij zelf ook gratis willen arbeiden 🙂 ) Je zal als auteur maar een
jaar aan een van die boeken hebben gewerkt. Zeg maar dag met het handje tegen
leefbaarheid. Een muzikant kan nog optreden, maar ‘optreden’ hoort voor een
auteur hoe dan ook niet meteen bij zijn core business. Alleen de hele grote,
internationaal gehypte en financieel ondersteunde namen zullen op den duur nog
overleven. Cultuur? Me hoela!
Oké.
Er zit mijns inziens echter nog iets fundamentelers achter. Veranderd
leesgedrag. De verklaring dáárvoor lijkt me dan weer samen te vatten met het
woord ‘snelheid’. Onze maatschappij draagt overal de stempel ‘snel’. Alles moet
alsmaar sneller. Het nieuws moet snél kunnen geconsumeerd worden, een maaltijd
bereiden moet snél kunnen en moet snel kunnen worden verorberd, iemand iets
laten weten moet altijd en overal haast onmiddellijk kunnen… ALLES moet snel
kunnen, en liefst nog sneller. Flitserdeflits! Alleen: het tempo waarop je een
boek leest, kan je nu eenmaal niet comprimeren tot in het oneindige. Je kan
geen boek lezen in een half uur of minder. Een boek lezen gaat met andere
woorden lijnrecht in tegen deze alomtegenwoordige trend, tegen de bij de modale
consument ingemasseerde nood aan snelheid. Je hoort veel mensen nu zeggen dat
ze alleen nog lezen tijdens een vakantie. Want dan hebben ze… tijd. Deze
verslaving aan snelheid zal niet verminderen, met alle gevolgen van dien voor
de boekenwereld. Voor de boekhandels, voor de uitgevers, en dus ook voor de
auteurs. Het zal op de duur niet eens meer gaan over niet meer verkocht worden,
maar over niet meer gelézen worden. En wat auteurs ook mogen beweren, schrijven
zónder ooit gelezen te worden is niet meteen het meest boeiende tijdverdrijf.
Genegeerd worden is ook niet meteen een geweldige stimulans om verder te
doen.
Schrijven enkel voor jezelf dan maar?
Ik denk het niet.
De invasie van buitenlandse vertalingen maakt het de Nederlandstalige
boekenwereld dan ook nog eens extra moeilijk. Als het dan nog allemaal om
kwaliteitswerken zou gaan, tot daar aan toe. Maar héél vaak gaat het om
koppelverkoop: als je Dan Brown op de markt wilt brengen, meneer de uitgever,
moet je deze tien mindere goden ook vertalen en op de markt gooien, anders
krijg je Brown niet. Als ik zie wat er op een dag allemaal aan nieuw werk
voorbijkomt, dan kan ik me alleen maar afvragen waar dit naartoe gaat wanneer
de ‘boeken’toren van Pisa omvalt.
Zal de boekenwereld verdwijnen? Natuurlijk niet. Maar het boekenmilieu zal een
nog kleinere niche worden dan het nu al is. Bereid je al maar voor. 🙂
Gaat mijn nieuwe thriller ‘Terecht’ dáárover? Natuurlijk niet. Niet in de
verste verte. Je zult er wel degelijk een aantal uren moeten voor uittrekken om
‘m te lezen, wat mij betreft op een strand in de Bahama’s. Het is tenslotte een
thriller. 🙂
Ben ik er zelf tevreden over? Ja, hoor. Anders zat ik er nu nog aan te prutsen,
of had ik het manuscript al lang in de vuilnisbak gekieperd. Meer zelfs: als
mijn echtgenote drie dagen na een eerste lezing zegt dat ze het een ‘vies
boekske’ vindt omdat ze het niet uit haar hoofd krijgt, dan denk ik dat ik
geslaagd ben in m’n opzet. Toen ik enkele weken daarna de proefdruk herlas, begreep
ik zelf ineens wat ze bedoelde.
Een oplawaai krijgen van iets dat je zelf hebt gemaakt – op z’n minst een
bizarre ervaring. Terecht dus.
Natuurlijk zou ik het fijn vinden als jullie ‘Terecht’ zouden lezen. Laat maar
weten wat je ervan vond.
0
