‘De val van Turing’ – David Lagercrantz
Genre: roman
Uitgever: Signatuur
ISBN: 978
90 5672 544 0
90 5672 544 0
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 400
Uitgave: februari 2016
Met dank aan uitgeverij
Signatuur voor dit recensie-exemplaar.
Signatuur voor dit recensie-exemplaar.
Alan Mathison
Turing (Londen, 23 juni 1912 – Wilmslow, 7 juni 1954) was een Britse
wiskundige, computerpionier en informaticus, mathematisch bioloog en logicus.
Turing (Londen, 23 juni 1912 – Wilmslow, 7 juni 1954) was een Britse
wiskundige, computerpionier en informaticus, mathematisch bioloog en logicus.
Alan Turing heeft
tijdens zijn leven veel belangrijk werk verricht. Het belangrijkst zijn zonder
twijfel zijn theoretische vorderingen op het gebied van de berekenbaarheid
geweest, en de Turingmachine, een mechanisch model van berekening en
berekenbaarheid en daarmee een model voor een computer. Het bekendst bij het
grote publiek is de Turing test, en zijn betrokkenheid bij het kraken van de
Enigma-code waardoor de Britten tijdens de Tweede Wereldoorlog op de hoogte
zijn geweest van de locaties van de onderzeeërs van de Duitsers.
tijdens zijn leven veel belangrijk werk verricht. Het belangrijkst zijn zonder
twijfel zijn theoretische vorderingen op het gebied van de berekenbaarheid
geweest, en de Turingmachine, een mechanisch model van berekening en
berekenbaarheid en daarmee een model voor een computer. Het bekendst bij het
grote publiek is de Turing test, en zijn betrokkenheid bij het kraken van de
Enigma-code waardoor de Britten tijdens de Tweede Wereldoorlog op de hoogte
zijn geweest van de locaties van de onderzeeërs van de Duitsers.
(Bron:
https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Alan_Turing)
https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Alan_Turing)
Cover
Het is een interessante cover om naar te
kijken. Je ziet een man in een halfdonkere ruimte aandachtig naar een soort
machine kijken. De kleding van de man is ouderwets, uit de vorige eeuw, jaren
50. De kleuren van de kaft (bruine tinten) passen zeer goed bij het gehele
plaatje. De titel staat er in vaalgele letters op. Verder staat er op de cover
vermeld dat de schrijver David Lagercrantz ook ‘Wat ons niet zal doden – Millennium
4’ heeft geschreven. Er staat onderaan de cover een quote van de Sunday
Telegraph: ‘Fascinerende Roman over Alan Turing. Zet de zenuwen op scherp.’
kijken. Je ziet een man in een halfdonkere ruimte aandachtig naar een soort
machine kijken. De kleding van de man is ouderwets, uit de vorige eeuw, jaren
50. De kleuren van de kaft (bruine tinten) passen zeer goed bij het gehele
plaatje. De titel staat er in vaalgele letters op. Verder staat er op de cover
vermeld dat de schrijver David Lagercrantz ook ‘Wat ons niet zal doden – Millennium
4’ heeft geschreven. Er staat onderaan de cover een quote van de Sunday
Telegraph: ‘Fascinerende Roman over Alan Turing. Zet de zenuwen op scherp.’
De cover krijgt van mij een 8.
Samenvatting van het verhaal
het is 1954. Rechercheur Leonard Corell krijgt
een zaak toegewezen betreffende een ogenschijnlijke zelfmoord. Het is aan hem
om dit uit te zoeken. Bij aankomst op de plaats delict blijkt de overledene ene
Alan Turing te zijn. Deze naam komt Corell enigszins bekend voor. Tijdens het
onderzoek wordt het hem duidelijk dat het om niemand minder gaat dan Alan
Turing, een briljant wiskundige. De omstandigheden waaronder deze wetenschapper
is gestorven, zijn verdacht. Corell vindt dat de zaak vreemd in elkaar steekt
en het geeft hem een gevoel van onbehagen.
een zaak toegewezen betreffende een ogenschijnlijke zelfmoord. Het is aan hem
om dit uit te zoeken. Bij aankomst op de plaats delict blijkt de overledene ene
Alan Turing te zijn. Deze naam komt Corell enigszins bekend voor. Tijdens het
onderzoek wordt het hem duidelijk dat het om niemand minder gaat dan Alan
Turing, een briljant wiskundige. De omstandigheden waaronder deze wetenschapper
is gestorven, zijn verdacht. Corell vindt dat de zaak vreemd in elkaar steekt
en het geeft hem een gevoel van onbehagen.
Corell leest het materiaal door dat ze over Turing hebben
kunnen vinden. Langzamerhand raakt de rechercheur geboeid vanwege enkele
parallellen met zijn eigen leven. Corell is zelf altijd zeer geïnteresseerd
geweest in wiskunde, maar door omstandigheden in zijn leven heeft hij gekozen
voor een andere carrière, die van rechercheur, in plaats van te gaan studeren. Corell
raakt geïntrigeerd door bepaalde zinnen van Turing over een paradox en crisis
in de wiskunde. Corell kan de zaak niet loslaten, hij kan zich niet neerleggen
bij de conclusie dat Turing zelfmoord zou hebben gepleegd en gaat op onderzoek
uit. Tijdens dit onderzoek krijgt Corell het vermoeden dat Turing ook na de
oorlog werkzaam is geweest voor geheime organisaties. Zou dit te maken kunnen
hebben met de dood van Turing?
kunnen vinden. Langzamerhand raakt de rechercheur geboeid vanwege enkele
parallellen met zijn eigen leven. Corell is zelf altijd zeer geïnteresseerd
geweest in wiskunde, maar door omstandigheden in zijn leven heeft hij gekozen
voor een andere carrière, die van rechercheur, in plaats van te gaan studeren. Corell
raakt geïntrigeerd door bepaalde zinnen van Turing over een paradox en crisis
in de wiskunde. Corell kan de zaak niet loslaten, hij kan zich niet neerleggen
bij de conclusie dat Turing zelfmoord zou hebben gepleegd en gaat op onderzoek
uit. Tijdens dit onderzoek krijgt Corell het vermoeden dat Turing ook na de
oorlog werkzaam is geweest voor geheime organisaties. Zou dit te maken kunnen
hebben met de dood van Turing?
Conclusie
Het boek is niet zomaar een roman met thrillerelementen.
Het bevat vele lagen. O.a. politieke, psychologische en wetenschappelijke zaken
(wiskundige logica) worden uitgebreid besproken. Geschiedenis en feiten over Alan
Turing zijn verweven in dit verhaal. Turing was homoseksueel en dat was in die tijd
strafbaar. Hij heeft er zelfs een tijd voor in de gevangenis gezeten, praktiserende
homo’s stonden in die tijd gelijk aan criminelen. Niet alleen communisten
werden nagetrokken en vervolgd op verdenking van verdenking van spionage maar
ook homoseksuelen, vooral als ze in overheidsdienst waren of op de hoogte waren
van staatsgeheimen. De net opgerichte CIA was na onderzoek tot de conclusie gekomen
dat homoseksuelen gechanteerd konden worden vanwege hun geaardheid, maar vooral
omdat ze niet te vertrouwen zouden zijn. Het zouden mensen zijn die perverse
handelingen plegen en geen karakter tonen. Om die reden zouden ze onvoldoende
ruggengraat hebben om een verantwoordelijke positie te kunnen bekleden. Onvoorstelbaar
dat dit werd gedacht, nog maar enkele tientallen jaren geleden. Met het
hoofdpersonage Leonard Corell heeft David Lagercrantz een zeer sterk (fictief)
karakter neergezet. Dit hoofdpersonage is gedetailleerd beschreven. Er wordt met
regelmaat teruggekeken op zijn jeugd en zijn relaties met zijn ouders, zodat je
een goed beeld krijgt wie Corell nu precies is. Corell’s gemoedstoestand
bepaalt vooral in het begin de sfeer van het verhaal. Hij is lethargisch,
depressief. Totdat Corell op de notities en wiskundige beweringen stuit. Het
maakt iets bij hem los en de toon van het verhaal verandert dan ook. De combinatie
Alan Turing en het fictieve personage Corell is goed uitgewerkt door de
schrijver.
Het bevat vele lagen. O.a. politieke, psychologische en wetenschappelijke zaken
(wiskundige logica) worden uitgebreid besproken. Geschiedenis en feiten over Alan
Turing zijn verweven in dit verhaal. Turing was homoseksueel en dat was in die tijd
strafbaar. Hij heeft er zelfs een tijd voor in de gevangenis gezeten, praktiserende
homo’s stonden in die tijd gelijk aan criminelen. Niet alleen communisten
werden nagetrokken en vervolgd op verdenking van verdenking van spionage maar
ook homoseksuelen, vooral als ze in overheidsdienst waren of op de hoogte waren
van staatsgeheimen. De net opgerichte CIA was na onderzoek tot de conclusie gekomen
dat homoseksuelen gechanteerd konden worden vanwege hun geaardheid, maar vooral
omdat ze niet te vertrouwen zouden zijn. Het zouden mensen zijn die perverse
handelingen plegen en geen karakter tonen. Om die reden zouden ze onvoldoende
ruggengraat hebben om een verantwoordelijke positie te kunnen bekleden. Onvoorstelbaar
dat dit werd gedacht, nog maar enkele tientallen jaren geleden. Met het
hoofdpersonage Leonard Corell heeft David Lagercrantz een zeer sterk (fictief)
karakter neergezet. Dit hoofdpersonage is gedetailleerd beschreven. Er wordt met
regelmaat teruggekeken op zijn jeugd en zijn relaties met zijn ouders, zodat je
een goed beeld krijgt wie Corell nu precies is. Corell’s gemoedstoestand
bepaalt vooral in het begin de sfeer van het verhaal. Hij is lethargisch,
depressief. Totdat Corell op de notities en wiskundige beweringen stuit. Het
maakt iets bij hem los en de toon van het verhaal verandert dan ook. De combinatie
Alan Turing en het fictieve personage Corell is goed uitgewerkt door de
schrijver.
De sfeer is in het begin van het boek vrij somber en
afstandelijk van toon, ik had toen moeite met doorlezen. Ik ben achteraf blij
dat ik heb doorgezet. In het begin krijg je veel te lezen over de geschiedenis
van die tijd en wiskundige feiten. Het zit weliswaar verweven in het verhaal, maar
het leest vrij taai. Ook de toon, die mede door het hoofdpersonage Corell erg
somber van aard is, maakt het lezen van het boek in eerste instantie een
uitdaging. Maar dan is er een keerpunt. Op een gegeven moment besef je dat je
juist informatie nodig had om een goed idee te krijgen van de naoorlogse jaren,
de paranoia die er toen heerste, om een beter beeld krijgen van de problemen
waarmee Alan Turing worstelde toen hij in de oorlog een machine bouwde om de
Enigma-code van de Duitsers te kraken. Het tweede deel van het boek is een stuk toegankelijker
geschreven. Het bevat niet meer alleen feiten, maar er is ook meer interactie
met andere, nieuwe personages. Tegen het einde wordt het boek bijzonder
interessant. Ik had niet verwacht dit te kunnen zeggen. De sombere toon is weg,
het verhaal loopt soepel en leest vlot, nu juist mede dankzij de vele
geschiedkundige en wiskundige informatie die je in je achterhoofd hebt. De
epiloog is zonder meer grandioos en een prachtige afsluiting van het verhaal.
Het nawoord van de schrijver is de moeite waard om te lezen. David Lagercrantz
geeft hierin uitleg over het ontstaan van het idee voor het boek. Het is tevens
interessant om over de achtergrond van de schrijver zelf te lezen.
afstandelijk van toon, ik had toen moeite met doorlezen. Ik ben achteraf blij
dat ik heb doorgezet. In het begin krijg je veel te lezen over de geschiedenis
van die tijd en wiskundige feiten. Het zit weliswaar verweven in het verhaal, maar
het leest vrij taai. Ook de toon, die mede door het hoofdpersonage Corell erg
somber van aard is, maakt het lezen van het boek in eerste instantie een
uitdaging. Maar dan is er een keerpunt. Op een gegeven moment besef je dat je
juist informatie nodig had om een goed idee te krijgen van de naoorlogse jaren,
de paranoia die er toen heerste, om een beter beeld krijgen van de problemen
waarmee Alan Turing worstelde toen hij in de oorlog een machine bouwde om de
Enigma-code van de Duitsers te kraken. Het tweede deel van het boek is een stuk toegankelijker
geschreven. Het bevat niet meer alleen feiten, maar er is ook meer interactie
met andere, nieuwe personages. Tegen het einde wordt het boek bijzonder
interessant. Ik had niet verwacht dit te kunnen zeggen. De sombere toon is weg,
het verhaal loopt soepel en leest vlot, nu juist mede dankzij de vele
geschiedkundige en wiskundige informatie die je in je achterhoofd hebt. De
epiloog is zonder meer grandioos en een prachtige afsluiting van het verhaal.
Het nawoord van de schrijver is de moeite waard om te lezen. David Lagercrantz
geeft hierin uitleg over het ontstaan van het idee voor het boek. Het is tevens
interessant om over de achtergrond van de schrijver zelf te lezen.
Laat je dus niet weerhouden door het eerste deel van het
boek. Ik ben blij dat ik het niet heb gedaan en kijk toch met tevredenheid
terug op deze interessante roman en geef hem uiteindelijk 4 welverdiende sterren,
ondanks de stroeve start.
boek. Ik ben blij dat ik het niet heb gedaan en kijk toch met tevredenheid
terug op deze interessante roman en geef hem uiteindelijk 4 welverdiende sterren,
ondanks de stroeve start.
Jeanine Feunekes-Both – Recensent De Perfecte Buren
