‘James Bond, van Dr. No tot Spectre’ – Raymond Rombout

Genre: Non Fictie
Uitgever: Borgerhoff & Lamberigts

Dr. No
was ruim vijftig jaar geleden de eerste in de lange reeks. Meer dan een halve
eeuw unieke en wereldberoemde films die iedereen kent: de hoofdacteurs (Sean
Connery, Roger Moore, Daniel Craig, …), de Bond-girls (Ursula Andress, Britt
Ekland, Hale Berry, …), de spionage-attributen, de beroemde quotes (‘My Name
is Bond’, ‘Shaken not stirred’, …). In het dikke boek Bond, van Dr. No tot Spectre worden alle 25 iconische Bondfilms besproken, met foto’s,
plots, acteurs, anekdotes, weetjes, enz. En met veel kleurenillustraties.
Nostalgie, maar ook nog altijd brand new, want Bond is voor alle generaties! Na
een eerste hoofdstuk over de wereldwijde fascinatie voor de films en hun
formule komen alle 25 films chronologisch aan bod. Gedetailleerd worden de
totstandkoming, de acteurs (de helden en de schurken), de decors, de muziek, de
wapens en snufjes en natuurlijk… de onvermijdelijke Bondgirls besproken. Per
film is een aparte paragraaf met tekortkomingen en missers toegevoegd. Daarmee
is het boek zeker geen kritiekloze bewieroking van het fenomeen Bond. Het boek
Bond, van Dr. No tot Spectre is een aanrader voor ALLE James
Bondfans! Auteur Raymond Rombout is de absolute James Bondexpert van de Lage
Landen. Eerder schreef hij De Grote James Bond Encyclopedie (2005). Deze
uitgave werd zeer goed ontvangen, is geheel uitverkocht en inmiddels een
collector item. In Bond, van Dr. No
tot Spectre heeft Rombout veel nieuwe
informatie verwerkt.

Heb je zaken
die je graag wilt weten over Bond of ben je gewoon liefhebber van 007? Van
grappige situaties tot bloedserieuze en gevaarlijke scenes, onbekende
wetenswaardigheden zowel van voor als achter de schermen? Wist je bijvoorbeeld dat het
verhaal van Spectre, de laatste film,
een van de eerste boeken was van Ian Fleming en dateert uit de jaren ’50? Dat geldt overigens ook voor
Casino Royale. En dat de Bondfans helemaal niet zo blij waren met de keuze voor
de tot nu toe meest succesvolle 007, Daniel Craig? Maar dat hadden ze daar bij
de Bondclub al eerder meegemaakt natuurlijk, wederom namen ze de gok en zie het succes nu.

Alles wat
je wilt weten, over de hits door de jaren heen, Shirley Bassey met Goldfinger ,Tina Turner met Goldeneye maar ook meest recent de
monsterhit van Adele met Skyfall. Tel
daar nog de vele beroemdheden als Madonna, A-Ha, Sheena Easton, Duran Duran en
zelfs Paul McCartney bij op en je komt tot de conclusie dat haast iedereen wel
een bijdrage wil leveren aan deze succesformule. Wie had dat in 1953 kunnen
bedenken toen Ian Fleming achter zijn typemachine (nu in het bezit van Pierce
Brosnan) deze held aller tijden aan het bedenken was. Verder vind je alle ins en
outs, de rechtszaken, de investeringen en risico’s die men nam. Bond is namelijk
echt niet altijd een gegarandeerd goudmijntje geweest. Vooral nadat Sean
Connery, tijdelijk, afscheid nam vielen de opbrengsten tegen en de commentaren waren
niet van de lucht. Connery kwam op 53-jarige leeftijd terug en dwong een, voor
die tijd angstaanjagend bedrag af voor de film Never say never again, de titel was met een knipoog bedacht door
zijn vrouw Micheline. In die tijd, we hebben het over de jaren ’60 en ’70 waren
het astronomische bedragen waarvan nu niemand meer met de ogen knippert. Hij
speelde een prachtige, wat oudere 007 en drukte zijn blijvende stempel. Connery
was toen onmiskenbaar dé James Bond en dat is hij eigenlijk nu nog, weliswaar met Craig als gelijke. Anders maar toch een echte Bond.

De opvolgers van Connery hadden het niet gemakkelijk. George Lazenby kreeg maar een eenmalige kans met On Her Majesty’s Secret Service. Roger Moore werd gezien als stijf en humorloos, Timothy Dalton was het nét niet
en Pierce Brosnan was wel oké maar dat had ie vooral aan z’n charme te danken
die op het witte doek goed overkwam. Maar toen hij aangaf te willen stoppen,
meer met het trucje in zijn achterhoofd dat Connery destijds ook had geflikt
vanwege het geld, kwam Brosnan van een koude kermis thuis. De regisseur ging op
zoek naar een nieuwe 007. Grote namen als Clive Owen en Hugh Jackman bedankten
voor de eer en toen was daar Daniel Craig. De fans waren allerminst over hem te
spreken. Als je de Engelstalige commentaren leest krijg je medelijden met deze
Brit. Dat hij uiteindelijk dé nieuwe 007 en een uitzonderlijk goede keuze bleek
deed velen verbazen, zeg gerust verbijsteren. De filmopbrengsten waren van meet
af aan gigantisch, ongekend. Craig is zelfs naar woorden van Connery dé beste
Bond tot nu toe. Dat heeft hij rond de periode van de van Casino Royale
publiekelijk gezegd.

Bond is
van alle tijden, vanaf begin jaren ’60 tot op heden houdt Ian Flemings creatie
om de zoveel jaar een ontelbaar groot wereldpubliek bezig. Wie zal het deze
keer zijn die 007 gaat spelen en wie is dit keer Bondgirl? Bloedmooie vrouwen
in verleidelijke poses zijn er nog steeds wel maar in de laatste films staan
ook zij hun vrouwtje. En dat maakt het geheel toch allemaal nét een beetje meer
aannemelijk. De tijd van een scene in een Aston Martin (uiteraard!) waarachter je
de decorband ziet lopen is voorbij. Het zijn nu gevaarlijke stunts, minstens zo
onaannemelijk maar zoveel meer vermakelijk om naar te kijken want op techniek
en special effects wordt niet bespaard. In de loop der jaren is Bond ook een
meer menselijk personage geworden. In plaats van de gladjanus die Roger Moore
vervulde waar vooral geen lach vanaf kon en zijn opvolgers zelden gewond
raakten is het nu Craig die soms behoorlijk rake klappen vangt en daarmee een
meer aannemelijke persoon wordt, kwetsbaar. Ook hij heeft emoties, dat zag je
bij Dalton of Brosnan ook niet echt. Maar goed, iedereen z’n voorkeur en dat is
maar goed ook.

Wat ook
opvalt is de vaak zeer internationale cast. Niet alleen is de Britse Bond een
vast gegeven maar de bad guys zijn vaak buitenlanders. Denk aan Famke Janssen
in de film Goldeneye, Klaus Maria
Brandauer in Never say never again
(de laatst keer met Connery) en Jeroen Krabbé in The living daylights, waarvan de populaire band A-Ha een gigahit
scoorde met de filmsong. Maar ook vaak minder bekende acteurs en actrices
krijgen een rol, soms zonder blijvend resultaat voor hun carrière maar anderen
wisten hun rol in een Bondfilm toch als opstap te gebruiken. De laatste jaren
is er veel Deens talent dat zich aanbiedt voor goede, maar ook bepalende, bijrollen.

Absolute
persoonlijke favorieten voor de rol van Q was John Cleese, helaas eenmalig.
Maar Judi Dench als M……wat een vrouw, wat een power! De interactie tussen Craig
en haar uit de eerste drie films met Craig als 007 is zelfs tijdens het lezen
van de dialogen voelbaar. Die twee spetterden van het scherm en doen dat ook
vanaf papier, puur genieten! Ralph Fiennes moet dat nog maar eens zien te
bereiken. We gaan het meemaken. Want Bond blijft intrigeren.


Opvallend
goed gekozen is de indeling van het boek. Iedere film is opgedeeld in een vaste
indeling. Van regie tot muziek, rolverdelingen zoals de Bondgirls, M en Q, een
stukje script met merkwaardige opvallende dialogen (in het Engels), de gadgets,
plots en zelfs bloopers zijn natuurlijk de dingen die je wilt weten over de
opnames. Dan zeer interessant zijn de tegenslagen en opbrengsten. En dan weer die
gevoelsmatige bevestiging dat gaandeweg de jaren Bond een merknaam is geworden,
sowieso een vast gegeven in de filmindustrie. Om de zoveel jaar een film met
007 is niet meer weg te denken. Maar denk niet deze formule altijd alleen maar
voorspoed heeft gekend, nee verre van dat zelfs. Tegenvallende opbrengsten of
keuzes voor een Bond die bij het publiek, aardig gezegd, niet in goede aarde
vielen. Toch hebben alle acteurs tot nu toe zo hun stempel gedrukt op de ontwikkeling
van deze 007 agent. Met Sean Connery en Daniel Craig als toppers, zijn er
inmiddels 24 films over deze special agent gemaakt. De grote vraag is nu of
laatstgenoemde ook de 25e, en zijn vijfde, voor zijn rekening zal
nemen en de successen van alle voorgangers zal overtreffen. Of laat hij de eer
aan een nieuwe James Bond?

Dit boek
te mogen lezen was een ware ontdekking van zoveel dingen die ondergetekende,
als Bondliefhebber, echt niet wist. Dat er ooit een huwelijk heeft
plaatsgevonden in een Bondfilm tussen 007 en zijn lief? Nooit geweten (film tot
op heden niet gezien). Dat er jarenlange rechtszaken hebben afgespeeld om de
filmrechten. En dat Spectre, de titel
van de meest recente 007 film, al vanaf het prille begin een factor was in de
eerste film Dr. No……en dat Casino Royale
een van de eerst geschreven Bondverhalen was, ook onbekend. En zo, door het
lezen heen kom je zoveel meer te weten en dat is leuk, dat is genieten. Vooral
als je liefhebber bent. De auteur van dit naslagwerk, Raymond Rombout, verdient
alle lof. Het boek is overzichtelijk, kent mooie foto’s, is logisch ingedeeld
per film en brengt weetjes die je als ‘gewone liefhebber’ gewoon nog niet wist. Op pagina 21 staat een overzicht met de speelduur per film. Opvallend is dat Spectre daar niet bij staat vermeld als langstdurende film (met 148 minuten) van de 24 films tot nu toe. Maar dat is ook het enige puntje van kritiek op het gehele boek. Want eerlijk is eerlijk, dit boek is minstens net zo genieten als een (goede)
Bondfilm en zal nog geregeld worden bekeken. Nogmaals dank aan
de uitgever voor dit prachtige boek!

Patrice –
Team De Perfecte Buren